Nieuwsbrief Watergras Natuurlijk!

In de nieuwsbrief van 15 augustus 2025 informeerden we over de plaatsing bijenhotels in onze wijk en zoals daarin aangekondigd, volgt hier het tweede bericht over dit onderwerp.

Het bijenhotel aan de ingang van de Waterruit had een lastige start op die kale strook grond: wel huisvesting maar geen voedsel. Gelukkig zijn er verrassend snel kleurrijke nectarleveranciers opgekomen. De bloemen staan pal voor de deur van het hotel en dat vergroot de kans op bewoning. Veel solitaire bijen hebben een beperkte vliegafstand om voedsel te zoeken, daarom is het ideaal als er veel bloemen staan tussen 50 – 100 meter van een bijenhotel. Vanaf volgend jaar hebben bijen nog meer keus: de gemeente gaat ook de twee grasstroken even verderop langs de ingang van de Waterruit – na het elektriciteitshuisje – omtoveren tot bloemenweiden. Christa en ik namen een kijkje bij het hotel en zagen dat de bloemen al goed bezocht worden door bijen. Het antwoord op de vraag ‘welke bijen?’ moeten we schuldig blijven. Het is dan ook een hele kunst om bijen te herkennen, want er zijn in Nederland wel 360 soorten. De honingbij is de bekendste soort. In Nederland leven honingbijen voornamelijk in bijenkasten die worden beheerd door mensen. De andere soorten zijn wilde bijen, die solitair leven. Hommels zijn ook bijen, ze zijn wat groter en behaarder dan de andere soorten. En nog een verschil: hommels zijn sociaal levend met een koningin en werksters. Alarmerend is dat meer dan de helft van de bijensoorten op de rode lijst van bedreigde dieren staat. We namen even de tijd om te ontdekken of het hotel al bezoekers heeft. Tot onze verrassing blijken al meerdere bamboestengels afgesloten met een laagje aarde. Aha, zo hebben we toch één bijensoort ‘herkend’, namelijk de metselbij. Deze bijen leggen hun eitjes in de holle stengels, voorzien ieder eitje van stuifmeel en nectar (het ‘bijenbroodje’), dekken dit af met wat aarde en leggen dan het volgende eitje enz. Als de holle stengel helemaal vol is, wordt deze aan het eind ‘dichtgemetseld’ met aarde. De holtes in een hotel worden ook gebruikt als schuil- en overwinteringsplek en overigens niet alleen door bijen maar ook door andere insecten zoals lieveheersbeestjes en vlinders. De benaming ‘insectenhotel’ dekt de lading daarom beter dan ‘bijenhotel’. Het insectenhotel ‘Waterruit’ staat helemaal zoals het hoort: op de zon (tussen zuidoost en zuidwest), een afdakje voor een beetje beschutting tegen wind en regen en tussen de 1 – 2 meter van de grond. De strook grond is nog niet helemaal begroeid, maar dat heeft voor een aantal bijen ook z’n voordelen. Metselbijen vinden er leem/klei om hun eitje mee af te dekken. En wel 70% van de wilde bijensoorten nestelt en overwintert in de grond, het liefst op een zonnige plek en wat zanderige aarde. Het is dan ook belangrijk om dit stukje natuur te bekijken vanaf de stoep. Wil je het van nóg dichterbij bekijken, gebruik dan een verrekijker. Je buurtgenoten zullen na lezing van deze nieuwsbrief daar niet vreemd van opkijken.

Bronnen: de ogen van Christa en Tineke en voornamelijk deze websites: ivn.nl – knnv.nl – bijenstichting.nl – natuurmonumenten.nl en milieucentraal.nl

Op deze sites kun je ook informatie vinden over het maken van een insectenhotel. Dat kan eenvoudig met bijvoorbeeld een wijnkistje (leuk tweede leven!), bamboestengels en wat leem/klei. Of leg een boomstronk met natuurlijke holtes en/of wat boorgaten op een zonnige plek. Het allereenvoudigste is een plekje voor de grond-nestelaars: een open stukje zanderige grond op een zonnig plekje.

Heb of maak je geen slaapplekken zorg dan wel voor nectarbronnen. In de bijgevoegde bijenboog staan voorbeelden van bloeiende inheemse planten het hele jaar door. Meer informatie is te vinden in de bijlagen bij onze nieuwsbrief ‘redt de bij’ van 7 april 2025 (in het ‘berichtenarchief weetjes’ van de werkgroep Watergras Natuurlijk!).

https://www.milieucentraal.nl/huis-en-tuin/tuin/tips-voor-een-bijenvriendelijke-tuin

Bij de nieuwsbrief van 15 augustus plaatsten we de plattegrond waarop de gemeente de locaties van de insectenhotels en de bloemstroken met rood heeft ingetekend. We sturen deze plattegrond voor de duidelijkheid nu nog een keer mee. De aanleg zal in het laatste kwartaal 2025 plaatsvinden.

28 augustus 2025
Werkgroep Watergras Natuurlijk!
Tineke Jongeneel en Christa Schut

Kwam het bijenveldje uit de lucht vallen? Raadsel opgelost.

Een en al verwarring voor ons als wijkbewoners: In juli graaft een machine de grond af bij de ingang van de Waterruit. Waarom, wat, hoezo en wie zit daar achter? Komen hier soms de ondergrondse containers?? Maar nee kort daarna staat er een bijenhotel.
Wie heeft dit bedacht? De gemeente soms??
Dus ga ik onze ingang bij de gemeente polsen: “Blij verrast zijn wij, Werkgroep Watergras Natuurlijk! met de aanleg van het bijvriendelijke veldje plus bijenhotel.”
Ja, verrast zijn we na de eerdere verontwaardiging vanwege de maaiactiviteiten in maart. De bollen vorig jaar november gepoot door wijkbewoners in de boomspiegels zullen niet gaan bloeien. We melden onze “teleurstelling” bij de projectmedewerker Groen Moet Je Doen en vragen als compensatie bollen te ontvangen in het najaar. Op deze mail komt geen reactie.

En nu een bijenhotel. Wat blijkt. Deze plaatsing is wel degelijk bedoeld als compensatie.
De groenbeheerder mailde het volgende: “Fijn om te horen dat jullie blij zijn met de aanleg van het bijenveldje.
Het idee is om de omcirkelde delen in de afbeelding hieronder te voorzien van een bonte berm mengsel. Het aanleggen van deze stroken zal plaatsvinden tussen oktober en december. Op beiden locaties zullen een infobord en insectenhotel komen […]”

Hier de betreffende afbeelding met de omcirkelde delen.

Hoe nu verder? In oktober november worden de stroken aangelegd en voorzien van een bont bijenmengsel waaronder bloembollen.
En ook wordt ons het volgende toegezegd: Bij toekomstige werkzaamheden wordt er opgelet dat deze locaties niet als opslagplaats gebruikt zullen worden.

Wij alsnog blij én de bijen blij.
Dit is bericht één over het bijenhotel.
Werkgroep Watergras Natuurlijk!
Christa Schut
N.B. de ingezaaide bloemen die nu bloeien zijn korenbloem, gele ganzenbloem en kamille.

Tijdens de laatste ALV kreeg de werkgroep “Watergras Natuurlijk!” positieve reacties; daar zijn we ‘natuurlijk’ heel blij mee. En we kregen input: willen jullie eens iets schrijven over het nut van meeuwen? Een vraag die je filosofisch kunt opvatten, maar de achtergrond van de vraag is enige irritatie over meeuwen. Het zal meer mensen wel eens storen: meeuwen kunnen flink kabaal maken en als ze dan ook nog je lekkere visje of patatje uit je handen wegkapen …. daar maak je als meeuw geen vrienden mee.

Een leuke uitdaging voor onze werkgroep deze vraag. Wij bekeken het iets breder en vroegen ons af of er ook plezier te beleven is aan de meeuw? Dat laatste zou je wel denken, want er is zelfs een naam voor een meeuwenliefhebber: larofiel. Onze werkgroep is recentelijk uitgebreid maar in ons midden bevindt zich (nog ..) geen larofiel, zodat onze informatie afkomstig is van diverse externe bronnen: KNNV Gouda, Staatsbosbeheer, Vogelbescherming, de Vogelscheurkalender 2025, Wikipedia en het boekje “Stadse beestjes” van bioloog-schrijver Remco Daalder en ja, we vroegen het ook aan ChatGPT.

Het roofgedrag van meeuwen is meestal nuttig: meeuwen zijn aaseters en helpen om dode dieren op te ruimen, etensresten en organisch afval te verminderen en de verspreiding van ziektes in toom te houden. Overlast voor mensen ontstaat op plekken waar vaker afval te vinden is. Desgevraagd laat “De Ballon” weten dat zij geen last hebben omdat er altijd wordt opgeruimd. Goed om te weten dat je patatje daar dus veilig is. Meeuwen eten ook andere dieren zoals kleine vissen, kreeftachtigen en insecten en houden daarmee populaties van andere soorten in balans. Meeuwen zijn op hun beurt voedsel voor grotere roofdieren zoals roofvogels en vossen. Zo vormen meeuwen dus een schakel in het ecosysteem.

Meeuwen zijn slimme en sociale dieren. Ze kunnen zich goed aanpassen aan veranderende omstandigheden. Zo trekken er meer meeuwen landinwaarts vanwege voedselgebrek en natuurlijke vijanden aan de kust. Hun schelle roepen heeft een aparte en grappige naam: ‘kliauwen’. Al kliauwend communiceren ze met elkaar over gevaar en vindplaatsen van voedsel en zomaar dollen met elkaar. Je kunt dat af en toe boven de wijk horen als er een groep aan het zwermen is of ‘wolken’ zoals Remco Daalder het noemt. Daalder beschrijft dat meeuwen ’s morgens in wolken boven het IJ verzamelen om vervolgens ‘aan het werk’ te gaan: voedsel vergaren op verschillende, vaste foerageerplekken. Net als de mens altijd naar hetzelfde ‘kantoor’, aldus Daalder. Die wolken fungeren ook als crèches: de jonkies krijgen vliegles en worden door de volwassenen beschermd tegen roofvogels. De Ravenbergse plas in het Reeuwijkse plassengebied, de mooie ‘achtertuin’ van onze wijk, fungeert als kraamkamer van kokmeeuwen en zwartkopmeeuwen. Deze vogels weten ieder voorjaar vanuit hun overwintergebieden feilloos de broedeilandjes in het plassengebied terug te vinden; dat blijft toch bijzonder. Eenmaal aangekomen na de lange vliegreis barst het kliauwen los: om een partner aan te trekken en later om het nest te beschermen. Mooi om dat te observeren tijdens een tochtje door het plassengebied, te voet, op de fiets of met de boot. Om daarna weer te genieten van onze mooie groene en rustige wijk.
Ja, meeuwen zijn nuttig en je kunt er plezier aan beleven, maar als bewoners in de wijk zijn ze minder op hun plaats. Als we met elkaar onze wijk vrij houden van zwerfafval en onze tuinen na een gezellig etentje netjes opruimen, dan helpt dat om ergernis aan deze vogels buiten de deur te houden.

Werkgroep Watergras Natuurlijk!
Tineke Jongeneel en Gaike de Gaaij

Ondertussen weten we dat er meer hoosbuien zullen komen naast de hitte golven.
En nu blijkt dat groene opritten daar een positieve buffer bij kunnen zijn.
De meeste huizen in onze wijk hebben een eigen oprit en misschien kunnen we je inspireren om die eens op de schop te nemen.
Tegel wippen is ook hier van toepassing. En de gemeente Gouda haalt de overtollige tegels op met de tegeltaxi.

Het idee is dat je zorgt voor stevige ondergrond, maar bij ons is dat al aardig aangestampt.
Dan koop je waterdoorlatende tegels van 20x40cm, die 20cm diep zijn. Die zijn zo sterk dat er een zware auto op kan staan zonder breken. Maar er zijn ook andere modellen te koop. En in verschillende kleuren.

Ik heb een rondrit door de wijk gemaakt en kwam duidelijke voorbeelden tegen.

Gerard op Waterruit 152. Hij heeft worteldoek eronder gelegd. En tussen de tegels grind, zodat het stevig ligt en er weinig onkruid op groeit. Met het zigzag-model kan je er verschillende patronen leggen; net wat je leuk vindt.

Alies op Struisgras 28 heeft het pas laten aanleggen, met behoud van de wortels van een oude eik. Zij heeft de Hovenier Willemstein planten laten poten, net naast het wielenspoor, zoals sedum, Engels gras, campanula, dwergvrouwenmantel, kruipend zenegroen, rozenkransje en Kruiptijm.

En op Waterruit 100 zijn ook waterdoorlatende tegels gelegd met aarde en gras. Maar deze aarde laag is zo dik , dat je de tegels niet meer ziet. Dat betekent wel dat je elk jaar aarde moet aanvullen en eventueel gras bij-zaaien. Maar dan heb je wel een mooie, koele en rustgevende strook bij je huis.

En dan nog wat varianten in onze wijk:

We hopen dat het inspireert!
Creatief, mooi, divers enne …. je hoeft geen tegels te boenen tegen de groene algen aanslag!

Werkgroep Watergras Natuurlijk!

Hallo buurtbewoners,

Bij ingang van de wijk bij de Waterruit is een groot bijenhotel geplaatst door de gemeente.
En daar om heen is het omgeploegd om er bij-vriendelijke planten te zaaien. Ook de bloembollen krijgen daar een plek. (Dit te compensatie van het ommaaien van de bollen bij de boomspiegels dit voorjaar door de plantsoenendienst. Plattegrondjes waren te moeilijk voor ze}
Al met al een nieuwe kans voor een mooi stukje natuur in onze wijk!
Dit nieuws hoorde ik terloops van Ciska Jansen van de Groenplanning bij de gemeente.
Groet Gaike de Gaaij

Egels zijn goed voor uw tuin
Egels zijn natuurlijke bestrijders van schadelijke beesten als rupsen, slakken en maden. Zij zorgen voor een natuurlijk evenwicht in uw tuin zonder het gebruik van insectenverdelgers.

Let op!!! Insectenverdelgers en slakkenkorrels zijn ook dodelijk voor egels. Kleine hoeveelheden van het gif kunnen op den duur te veel worden voor de egel. Ook de zogenaamde Ecokorrels raden wij af; er zijn naast egels, ook een aantal honden en katten erg ziek geworden na het eten van deze korrels! Dus kies voor een diervriendelijke tuin die in balans is.

Leefgebied
Veel tuinen zijn geschikt voor de egels, op voorwaarde dat de egel er in en uit kan. Zelfs als de tuin omgeven is door een schutting zal de egel nog kans zien er in te komen, mits er zogenaamde egelpoortjes , de “egelsnelweg”, onder in de schutting zijn maakt. Dat zijn vuistgrote openingen (14 bij 14 cm) onder in de schutting. Met een hoek van een rioolbuis voorkom je dat katten er door gaan. (zie foto voederhuisje)

Hoe maak ik mijn tuin zo aantrekkelijk mogelijk voor egels?

• Zorg voor een wild stukje tuin, waar de egel meer voedsel en rust kan vinden. Zoals takken en bladeren in de schaduw.
• Geef ze kattenbrokjes (met kipsmaak vinden ze vaak erg lekker, geen brok met granen) en vers water (nooit melk!). De kans is op deze manier groot dat er iedere nacht één of meerdere egels in uw tuin te gast zijn.
• Heel handig is een ‘katvrij’ egel-voederhuis om het voer in te zetten. Een omgekeerd sinaasappelkistje met een vuistgrote egeldeur in de wand. Er op een plastic vuilniszak bevestigd tegen de regen. En zware steen op het dak verhindert dat honden of katten het huisje omgooien. et een hoek van een rioolbuis voorkom je dat katten er in gaan. (In het najaar gaan we dit met de bewonersvereniging bouwen!)

• Bevestig netten in de tuin (bijvoorbeeld ter bescherming van fruit en gewassen) zo strak mogelijk en een eindje van de grond. Dit voorkomt dat de egels er in verward raken. Dit geldt ook voor tennis/voetbalnetten.
• Zorg ervoor dat de egel de tuin in en uit kan door middel van een opening in de heg/schutting. Egels leggen soms hele afstanden af op zoek naar eten.
• Dek uw vijver of zwembad goed af, zodat de egel er niet in kan vallen. Maak een trapje in de vijver of hang gaas langs de randen. Een egel kan zwemmen, hij moet echter wel de mogelijkheid hebben om uit het water te kunnen klimmen.

Bron: Egelbescherming Nederland

Egelopvang in Zoetermeer
De egelopvang in Zoetermeer is op zoek naar uitwen-tuinen. Dit zijn tuinen waar de egel niet uit mag, omdat hij/zij nog even goed in gaten gehouden moet worden, voordat hij/zij de vrije natuur weer in kan. Heb je een gesloten tuin en wil je tijdelijk een egel te logeren hebben, laat het weten aan info@egelopvang-zoetermeer.nl. Dan komt een van onze vrijwilligers kijken of de tuin geschikt is.

We horen graag van jullie ervaringen met egels in onze wijk!

Namens de Werkgroep Watergras Natuurlijk!

Doe je mee met de (tuin)bijentelling? En zaai je mee voor bijvriendelijke planten?

Watergras Natuurlijk! Wat leeft er zo in de tuin in april?

In april kun je in de tuin vlinders en bijen – vrolijke lentebodes – verwelkomen. Landelijk wordt er elk jaar weer aandacht besteed aan bijen en bovendien planten die o.a. bijen en vlinders voedsel geven. De ene wilde bij (hommel) is de andere niet. Ga op safari in je eigen tuin en ontdek meer over wilde bijen.. Dit kan door mee te doen aan de Landelijke Bijentelling op donderdag 10 tot en met maandag 14 april. Meedoen is makkelijk, ook als je niet zoveel van bijen weet. Op de site https://www.nationalebijentelling.nl/ wordt je stap voor stap meegenomen bij het herkennen van de 16 bijensoorten. Het bijentelgidsje met daarin de 16 soorten toegelicht en een telformulier zijn daar te vinden.
Ook kun je alvast oefenen voor de Bijentelling via spelletjes en leuke activiteiten. Zie https://www.nationalebijentelling.nl/bijles/

April is de maand om je tuin aan te pakken en te zaaien. Ook hiervoor is er een speciale dag de Nationale Zaaidag op 22 april. Wil je aan de slag kies bij voorkeur biologische zaden en zaden van inheemse planten. Bijen en andere insecten profiteren daarvan. De evolutie heeft gezorgd voor differentiatie waardoor bijen en ook andere insecten in grotere getalen op inheemse planten worden aangetroffen dan op planten die van elders komen (exoten).
Niet alle uitheemse planten zijn een bedreiging voor de insectenstand. Een mooi voorbeeld daarvan is de vlinderstruik.

Natuurorganisaties hanteren begrippen als bijenboog , bijenlint en stapsteen. De tuin is een stapsteen voor voedsel aan bijen en ook andere insecten. Tuinen op een rij vormen een bijenlint, zij zorgen voor genoeg voedselbronnen vanaf het bijennest. Leuk weetje is daarbij, dat een hommel tussen nest en voedselbron max. 100 meter vliegt.

Op de bijenboog zijn de planten die voor voedsel zorgen geordend in een kalender volgens hun bloeitijd.
Volg je de bijenboog dan zorg je ervoor dat er van de vroege lente tot de late herfst bloeiende planten in je tuin staan die aantrekkelijk zijn voor bijen, hommels en vlinders.
De bijenkalender van Milieu Centraal en het overzicht van Groei en Bloei en de bijenkalender van Milieu Centraal zijn hier voorbeelden van. Zie volgende pagina.

Bron: https://www.milieucentraal.nl/huis-en-tuin/tuin/tips-voor-een-bijenvriendelijke-tuin/
De opsomming van planten volgens de bijenboog door Groei en Bloei.

Vroege lente
o anemoon   o kerstroos   o klein hoefblad   o krokus   o longkruid
o madelief   o rozemarijn   o sneeuwbal   o sneeuwklokje   o speenkruid
o toverhazelaar   o wilg   o winterakoniet   o winterkamperfoelie
o winterzoet of meloenboompje

Vanaf april
o akelei   o barbarakruid   o blauweregen   o boshyacint   o brandnetel
o gele en witte dovenetel   o fluitenkruid   o goudenregen   o judaspenning
o klaver   o koekoeksbloem   o longkruid   o look-zonder-look   o muurbloem
o paardenbloem   o pinksterbloem   o primula   o smeerwortel

Zomer
o beemdkroon   o campanula   o goudsbloem   o (gele) kamille   o klaproos
o klimhortensia   o kogeldistel   o koninginnekruid   o (mediterrane) kruiden
o ooievaarsbek   o robertskruid en andere inheemse planten   o geraniums
o stokrozen   o enkelbloemige rozen   o vingerhoedskruid   o vlambloem

September – november
o enkelbloemige chrysanten   o enkelbloemige dahlia’s   o duifkruid
o hemelsleutel   o herfstasters   o madeliefjes   o monnikskap
o olijfwilg   o Oost-Indische kers (tot de vorst)   o paardenbloem
o roodbloemige (ananas)salie   o struikklimop

Bron: https://groei.nl/tuin/tuinplanten/vaste-planten/volg-de-bijenboog-hele-jaar-voedsel-voor-bijen-en-vlinders

De vorige nieuwsbrief ging over de eerste bloeiende bollen en ‘snoeien doet bloeien en groeien’. Deze keer gaat het over groen waar we niet blij mee zijn: de groene aanslag op tegels. We kregen deze winter een flinke portie donkere en natte dagen te verduren en dat zijn de ideale groei- omstandigheden voor algen, mossen en minuscule diertjes. De tegels worden er spekglad van en het is een somber gezicht, dus weg ermee! Maar hoe?

Stenen met aanslag

Je moet er wel even zin voor maken, want het is een klus in de categorie voorjaarschoonmaak. Bij een schoonmaak gebruik je schoonmaakmiddelen.

Gebruik vooral niet: azijn, soda, chloor, bleekwater, Biotex  of zout. Deze middelen zijn allemaal schadelijk voor de bodem en doden planten en dieren. Schoonmaakazijn is bovendien verboden voor gebruik in de tuin, huishoudazijn niet maar dit is dus schadelijk voor planten en dieren. Zout beschadigt ook de tegels.

Gebruik wel: heet water, een stevige borstel/bezem en groene zeep.  Groene zeep is biologisch afbreekbaar, maar desondanks vond ik op internet ook een enkel bericht over schadelijkheid voor planten en dieren (en vijvers),  gebruik het dus met mate. Giet het water met wat zeep erdoor over de tegels, laat 15-30 minuten intrekken, dan schrobben met een stevige borstel/bezem en schoonspoelen met heet water. Doe dit karwei het liefste als het een aantal dagen droog blijft, zodat de tegels goed kunnen opdrogen. Het resultaat wordt met verloop van een aantal dagen steeds beter, vooral als er ook wat zonlicht bij komt.

De hogedrukspuit is een alternatief voor het schrobben, maar let op: het beschadigt de tegels. Gevolg: volgende winter meer groene aanslag, omdat algen beter groeien op een onregelmatig oppervlak. Nadelen zijn ook het hoge waterverbruik en het lawaai.

Andere alternatieven zijn: schrobben met fijn (voegen)zand of sneeuw. Voegenzand is eigenlijk alleen aan te bevelen als de voegen opgevuld moeten worden of als het zand gebruikt kan worden om door te kleiige tuingrond te mengen. Op sneeuw wil ik niet (meer) wachten, hoe eerder de terrasstoelen nu naar buiten kunnen, hoe liever.

Na de schoonmaak

De werkgroep Watergras Natuurlijk! zet zich in voor het behoud van groene tuinen in onze wijk. Onze belangrijkste tip ter voorkoming van groene aanslag is dan ook: tegels eruit, planten erin. Hoe leuk is het om tijdens die schoonmaakklus in de tuin na te denken over extra ruimte voor groen in de tuin. Groen voorkomt hittestress en wateroverlast. En last but not least: groen doet de mens goed!

Tip: Als u tegels vervangt door planten dan kunt u de gewipte tegels laten ophalen door de tegeltaxi van de Gemeente, kijk voor meer informatie op gouda.nl/tegeltaxi

Werkgroep Watergras Natuurlijk!

Watergras Natuurlijk!

Vorige maand ging onze Nieuwsbrief “Wat leeft er in onze tuin” over de vogels en de egels in de tuin.

Deze keer aandacht voor de planten.

Snoeien in februari en maart

Vandaag 17 februari schijnt de zon volop en tevens is het snijdend koud. Toch zie je in de tuin, dat het voorjaar in aantocht is. De sneeuwklokjes staan in volle bloei en ook de krokussen laten hun kleur zien. Er zijn struiken, die al beginnen uit te lopen. Vanmiddag op de tuin zag ik bessenstruiken uitbotten en ook de frambozen beginnen groene puntjes te vertonen. De hazelaars staan al een tijdje in bloei. Mijn groene vingers beginnen te jeuken. Dus de snoeischaar gepakt!

Om struiken te verjongen, tot volle bloei te laten komen en vrucht te laten dragen is snoeien noodzakelijk. “Snoeien doet bloeien”.

Eind februari is het de tijd om fruitbomen, zoals peer en appel te snoeien. Maar let op: de pruimenboom krijgt schimmel als je hem in de herfst of winter snoeit. Deze bomen snoei je direct na de oogst van de pruimen. De druif snoei je in december. Dan staan de sapstromen stil.

• Op de site van VTWonen vind je de snoeikalender per maand gerangschikt en bij alle genoemde tuinplanten kun je doorklikken naar de snoeitips.

Zo wordt voor februari de grootbloemige clematis genoemd. Bij maart zie je flink wat tuinplanten vermeld, waaronder lavendel, rozen en vlinderstruik.

https://www.vtwonen.nl/tuinieren/snoeikalender-wat-welke-maand-snoeien~f3ee2ed

• Een andere mooie bron om meer aan de weet te komen over planten en het onderhoud daarvan is die van Groei en Bloei. De tuinkalender van Groei en Bloei vertelt hierover.

https://groei.nl/tuin/tuinonderhoud/

• En last but not least op de site van Gardeners World ook veel info over snoeien. De snoeikalender hier is naar seizoen opgebouwd.

https://www.gardenersworldmagazine.nl/groene-school/snoeien/wanneer-moet-je-snoeien/

Inhoud van deze Nieuwsbrief:
1. De Nationale Vogeltelling
2. Voeren van vogels in de winter
3. Voeren van egels in de winter

1. Vorige week las u onder dit thema over de Nationale Vogeltelling dit weekend. Lees in die Nieuwsbrief over de wijze van telling en het invoeren van het resultaat.
   Ook tellen? Ga naar mijnvogeltelling.nl
   Vrijdag (regenachtig) telde ik 3 tottels,1 kauw, 6 vinken 1 pimpelmees en 1 koolmees. Zondag is het beter weer dan tel ik opnieuw en voer het resultaat in.
2. Voeren van vogels in de winter (advies van de Vogelbescherming).
   Het kost vogels in de winter veel energie om hun lichaamstemperatuur op 40 graden te houden. In een koude nacht verliezen kleinere soorten soms 10 procent van hun gewicht. Extra energiebron: zadenmengsel, fruit, vetbollen en pinda’s . Vetbollen en pinda’s bij voorkeur niet in netjes. Daarin kunnen vogels zich verstrikken
   Bij lichte vorst mag je vers drinkwater aanbieden. Vogels badderen daar ook in. Het water rolt van de ingevette veren.. Bij erg strenge vorst geen water aanbieden!Hoe voorkom je ongedierte? Voer ’s morgensvroeg een beetje en nogmaals tegen het einde van de middag. Haal het resterende voer op de grond weg als de schemering valt. Voedsel dat op de grond blijft liggen zal ratten en muizen, die nachtactief zijn, aantrekken. Gebruik voedersilo’s die vrij hangen, zodat vijanden er niet bij kunnen (katten).
3. Ook egels kan je in de winter helpen. (informatie van Egel EHBO in de winter | Natuurmonumenten)
   Tijdens de winterslaap verlagen egels hun ademhaling, daalt hun hartslag tot een paar slagen per minuut, zakt hun lichaamstemperatuur (tot 2 tot 5 graden) en stopt hun stofwisseling bijna helemaal. Elke 7 à 11 dagen worden ze wakker. Meestal blijven ze dan gewoon in hun nest. Maar het gebeurt ook dat ze echt wakker worden en aan de scharrel gaan in je tuin.
   Zeker de jongen van afgelopen najaar hebben het zwaar. Ze hebben nog niet voldoende vetreserves. Zij verzwakken en hebben grote kans op overlijden, doordat ze geen (goed) eten kunnen vinden.
   Op wat warmere nachten komen egels dan uit hun veilige holletje tevoorschijn om wat bij te eten. Naast het zorgen voor een zo natuurlijk mogelijke tuin vol voedsel kun je iedere avond ook wat voedsel (harde kattenbrokken met kipsmaak) en water aanbieden. Zorg wel voor een ondiep drinkschaaltje met daarin b.v. pingpongballetjes tegen bevriezing (beweging). Geef ze geen granen en melk. Voer egels nooit meelwormen! – Egelbescherming Nederland
   Leg het eten nooit direct naast een slapende egel. Ook het verwisselen van het voer kan ze in hun winterslaap verstoren.